Hộ kinh doanh là trong những mô hình kinh doanh không còn mới tại Việt Nam. Mô hình này khá phù hợp phát triển đối với các đối tượng là cá nhân, hộ kinh gia đình kinh doanh nhỏ lẻ.
Vậy đăng ký hộ kinh doanh cá thể ở đâu? Thủ tục đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể được thực hiện như thế nào?
Phí đăng ký ra sao? Sau đây Luật Rong Ba xin hướng dẫn đăng ký hộ kinh doanh cá thể để khách hàng nắm bắt được thông tin cụ thể về thủ tục này.
Hộ kinh doanh cá thể là gì?
Là một người hoặc một nhóm người là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi trở lên có đầy đủ năng lực pháp luật, hành vi dân sự, một gia đình làm chủ và chỉ được đăng ký hộ kinh doanh tại một địa điểm.
Hộ kinh doanh cá thể sử dụng dưới 10 người lao động và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình trong hoạt động kinh doanh.
Những ai thuộc diện sau đây sẽ không cần đăng ký hộ kinh doanh cá thể: hộ gia đinh sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, ngưu nghiệp, làm muối, người bán hàng rong, buôn chuyến, quà vặt, kinh doanh lưu động, làm dịch vụ có thu nhập thấp.
Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định mức thu nhập thấp áp dụng trên địa phương. Ngoài những đối tượng này thì tất cả những đối tượng còn lại phải thành lập, đăng ký hộ kinh doanh cá thể.
Hộ kinh doanh cá thể không được phép sử dụng quá 10 người lao động. Nếu hộ kinh doanh có hơn 10 người lao động, có 2 địa điểm kinh doanh phải đăng ký kinh doanh dưới các hình thức kinh doanh như doanh nghiệp, công ty cổ phần, công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn. Hộ kinh doanh cá thể không được phép làm và sử dụng con dấu. Các hộ kinh doanh đều phải đặt tên.
Đặc điểm hộ kinh doanh cá thể
Hộ kinh doanh cá thể có những đặc điểm nhận diện như sau:
Các thông tin trên Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh có giá trị pháp lý kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
Hộ kinh doanh có quyền hoạt động kinh doanh kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, trừ trường hợp kinh doanh ngành, nghề phải có điều kiện.
Hộ kinh doanh, người thành lập hộ kinh doanh tự kê khai hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính hợp pháp, trung thực và chính xác của các thông tin kê khai trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh.
Đối với hộ kinh doanh buôn chuyến, kinh doanh lưu động thì phải chọn một địa điểm cố định để đăng ký hộ kinh doanh.
Địa điểm này có thể là nơi đăng ký hộ khẩu thường trú, nơi đăng ký tạm trú hoặc địa điểm thường xuyên kinh doanh nhất, nơi đặt địa điểm thu mua giao dịch.
Hộ kinh doanh buôn chuyến, kinh doanh lưu động được phép kinh doanh ngoài địa điểm đã đăng ký với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nhưng phải thông báo cho cơ quan thuế, cơ quan quản lý thị trường nơi đăng ký trụ sở và nơi tiến hành hoạt động kinh doanh.
Khi đăng ký thành lập, đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh, hộ kinh doanh ghi ngành, nghề kinh doanh trên Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh, Thông báo thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh.
Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ghi nhận thông tin về ngành, nghề kinh doanh trên Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
Hộ kinh doanh được quyền kinh doanh ngành, nghề kinh doanh có điều kiện kể từ khi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật và phải bảo đảm đáp ứng các điều kiện đó trong suốt quá trình hoạt động.
Việc quản lý nhà nước đối với ngành, nghề kinh doanh có điều kiện và kiểm tra việc chấp hành điều kiện kinh doanh của hộ kinh doanh thuộc thẩm quyền của cơ quan chuyên ngành theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
Các lý do để lựa chọn thành lập hộ kinh doanh thay vì thành lập doanh nghiệp
Các lợi ích cần thiết phải thành lập hộ kinh doanh thay vì thành lập công ty bao gồm:
Thủ tục đăng ký hộ kinh doanh vô cùng đơn giản giúp cho khách hàng nào cũng có thể tiếp cận với mô hình này.
Điều kiện thành lập hộ kinh doanh vô cùng đơn giản.
Hộ kinh doanh có mô hình kinh doanh nhỏ lẻ dễ dàng quản lý và hoạt động vì có số lượng thành viên, lao động ít.
Không phải làm các báo cáo hồ sơ sổ sách phức tạp như công ty.
Mức thuế suất áp dụng cho hộ kinh doanh cũng nhỏ hơn so với công ty rất nhiều.
Quý khách hàng cũng có thể tham khảo các lý do nên thành lập công ty tại đường dẫn dưới đây.
Quyền đăng ký thành lập hộ kinh doanh
Cá nhân, thành viên hộ gia đình là công dân Việt Nam trên 18 tuổi có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của bộ luật dân sự thì được quyền đăng ký hộ kinh doanh.
Những trường hợp sau không được lập hộ kinh doanh
Thứ nhất – người chưa thành niên (theo quy định của bộ luật dân sự năm 2015 tại điều 21 thì người chưa thành niên là người chưa đủ 18 tuổi; Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập, thực hiện;
Người từ đủ sáu tuổi đến đến chưa đủ 18 tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý;
Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch liên quan đến bất động sản, động sẩn phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý), người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người bị mất năng lực hành vi dân sự (ví dụ: người tâm thần hoặc mắc các bệnh khác… ), người có khó khăn về nhận thực và làm chủ hành vi (do nhận tình trạng về thể chất hoặc tinh thần);
Thứ hai – người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù, đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc hoặc đang bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định.
Hồ sơ đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể
Hồ sơ đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể gồm các giấy tờ sau:
Giấy đề nghị đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể.
Bản sao CMND, căn cước công dân, hộ chiếu… của các cá nhân tham gia hộ kinh doanh hay người đại diện hộ gia đình
Biên bản họp về việc thành lập hộ kinh doanh cá thể đối với trường hợp hộ kinh doanh được thành lập bởi một nhóm cá nhân.
Hợp đồng thuê nhà, giấy chứng minh quyền sử dụng nhà đất… để chứng minh quyền sử dụng địa chỉ kinh doanh;
Bản sao các chứng chỉ bằng cấp đối với các ngành nghề có điều kiện;
Đối với những ngành, nghề cần có chứng chỉ hành nghề, thì cá nhân cần chuẩn bị thêm bản sao hợp lệ chứng chỉ hành nghề;
Đối với ngành nghề yêu cầu cần có vốn pháp định thì hồ sơ đăng ký phải có bản sao văn bản xác nhận vốn pháp định của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xác nhận vốn pháp định hợp lệ;
Bản sao văn bản ủy quyền của các thành viên hộ gia đình cho một thành viên làm chủ hộ kinh doanh;
Văn bản ủy quyền và chứng minh nhân dân bản sao của người được ủy quyền đi nộp hồ sơ.
Thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cá thể
1: Chủ hộ chuẩn bị các giấy tờ hồ sơ cụ thể như trên và tiến hành lựa chọn hình thức nộp hồ sơ online hay nộp trực tiếp tại UBND cấp Quận (Huyện) nơi hộ kinh doanh đặt địa chỉ kinh doanh.
2: Nộp hồ sơ theo quy định. Sau khi nộp hồ sơ cơ quan thụ lý sẽ kiểm tra và rà soát hồ sơ nếu đạt điều kiện theo quy định thì trong 3 ngày hộ kinh doanh sẽ được cấp giấy đăng ký kinh doanh theo quy định. Nếu hồ sơ không đạt điều kiện cần sửa đổi hoặc bổ sung thì cơ quan thụ lý sẽ có trách nhiệm thông báo cho chủ hộ theo quy định.
3: Khi có kết quả chủ hộ cần nộp lệ phí theo quy định của nhà nước. Tùy vào trường hợp doanh đăng ký nộp hồ sơ UBND cấp Quận (Huyện) sẽ trả kết quả tại cơ quan hoặc trả theo đường bưu điện.
4: Sau khi có giấy đăng ký kinh doanh chủ hộ cần tới cơ quan thuế để tiền hành đăng ký mã số thuế cho chủ hộ kinh doanh.
5: Hộ kinh tiến hành cơ cở vật chất trang thiết bị để phục vụ cho hộ kinh doanh và đóng thuế định kỳ theo quy định.
Một số lưu ý về điều kiện khi đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể
Thuế đối với hộ kinh doanh cá thể sẽ là thuế khoán và thuế giá trị gia tăng trực tiếp tuy nhiên không được khấu trừ thuế đối với bạn hàng, do đó rất nhiều đối tác sẽ cân nhắc khi mua hàng hóa của các hộ kinh doanh cá thể.
Hộ kinh doanh cá thể có lợi thế hơn trong việc kê khai thuế vì đơn giản và phù hợp đối với kinh doanh các mặt hàng phục vụ nhu cầu tiêu dùng cá nhân, dịch vụ ăn uống….
Vì hộ kinh doanh cá thể không có tư cách pháp nhân nên sẽ phải chịu trách nhiệm vô hạn tài sản của chủ hộ về hoạt động kinh doanh, đây là hạn chế của hộ cá thể so với công ty TNHH và công ty cổ phần, cụ thể người góp vốn, sẽ chỉ chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp của mình khi đưa vào hoạt động kinh doanh.
Hộ kinh doanh cá thể được quyền chuyển đổi loại hình thành doanh nghiệp như công ty TNHH và công ty cổ phần.
Việc đăng ký thành lập công ty trên cơ sở được chuyển đổi từ hộ kinh doanh sẽ được thực hiện tại Phòng Đăng Ký Kinh Doanh nơi công ty dự định đặt trụ sở chính. Hồ sơ đăng ký chuyển đổi loại hình từ hộ kinh doanh nên thực hiện theo từng loại hình doanh nghiệp.
Lưu ý về cách đặt tên khi đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể
Tương tự như cách đặt tên công ty, tên hộ kinh doanh cũng bắt buộc có 2 phần là “Hộ kinh doanh + Tên riêng của hộ kinh doanh”.
Tên riêng được viết bằng các chứ cái trong tiếng việt, các chữ F,J,Z,W có thể kèm theo chữ số và ký hiệu ví dụ: HỘ KINH DOANH CÁ THỂ NGỌC ÁNH có thể kèm theo số 1,2,3 hoặc các ký hiệu &…. = HỘ KINH DOANH CÁ THỂ NGỌC ÁNH 123.
Không dùng từ ngữ, ký hiệu vi phạm truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức và thuần phong mỹ tục của dân tộc để đặt tên riêng cho hộ kinh doanh.
Ví dụ không được đặt trùng tên doanh nhân ví dụ: từ ngữ, ký hiệu thể hiện hoặc ám chỉ đe dọa, xúc phạm, phỉ báng bôi nhọ tổ chức cá nhân hoặc ám chỉ sự phân biệt, kỳ thị vùng miền dân tộc được quy định cụ thể tại thông tư 25/11/2014.
Hộ kinh doanh không được sử dụng cụm từ” công ty” hay “doanh nghiệp” để đặt tên hộ.
Tên riêng của hộ kinh doanh không được trùng với tên riêng của hộ kinh doanh trong phạm vi cấp huyện.
Lưu ý về địa điểm đăng ký kinh doanh của hộ kinh doanh
Địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh là nơi hộ kinh doanh thực hiện hoạt động kinh doanh.
Trước đây mỗi hộ kinh doanh chỉ được đặt địa điểm kinh doanh tại duy nhất tại 1 địa điểm trên phạm vi toàn quốc, hộ kinh doanh sẽ không được thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện hay địa điểm kinh doanh, nhưng theo quy định hiện hành hộ kinh doanh sẽ chọn một nơi đăng ký trụ sở chính và có các địa chỉ kinh doanh trực thuộc hộ ở các địa chỉ khác nhau và phải thông báo cho cơ quan thuế và quản lý thị trường nơi tiến hành hoạt động kinh doanh đối với các địa điểm còn lại.
Lưu ý: Địa chỉ không đăng ký ở chung cư và tập thể trừ trường hợp các địa chỉ này có chức năng thương mại theo giấy phép xây dựng ví dụ từ từ tầng 1- 5 của một tòa nhà chung cư thường là tầng có thể đặt được trụ sở.
Lưu ý về vốn điều lệ khi kinh đăng ký kinh doanh của hộ cá thể
Hiện nay đối với việc đăng ký thành lập hộ kinh doanh luật không quy định số vốn điều lệ tối thiểu hay tối đa để có thể đăng ký.
Tuy nhiên cá nhân vẫn cần chú ý rằng đối với hộ kinh doanh, việc chịu trách nhiệm về rủi ro kinh doanh sẽ là chịu trách nhiệm vô hạn, có nghĩa là chịu bằng tất cả tài sản của cá nhân.
Vậy trường hợp kinh doanh không thuận lợi, cá nhân sẽ phải chịu trách nhiệm bằng tất cả các tài sản của mình chứ không chỉ với số vốn mà bạn đăng ký.
Số lượng lao động tối đa của hộ kinh doanh.
Hiện nay theo nghị định số 01/2021 hộ kinh doanh đã bãi bỏ việc quy định số lượng lao động tối đa. Chính vì vậy doanh nghiệp có thể đăng ký số lượng lao động tùy ý.
Trường hợp kinh doanh ổn thỏa và hộ kinh doanh mong muốn mở rộng kinh doanh thì nên chuyển đổi loại hình từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp TNHH 1 thành viên, 2 thành viên hoặc cổ phần.
Lưu ý về ngành nghề đăng ký kinh doanh của hộ kinh doanh:
Về ngành nghề của hộ kinh doanh: chỉ những trường hợp kinh doanh ngành, nghề có điều kiện mới phải đăng ký hộ kinh doanh cụ thể là các ngành nghề: Việc sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối; những người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, làm dịch vụ có thu nhập thấp thì không phải đăng ký (mức thu nhập thấp này được áp dụng tùy theo phạm vi từng địa phương).
Đối với một số ngành nghề đặc biệt sẽ có thêm các yêu cầu sau:
Ngành spa như cắt tóc, gội đầu, massage, làm móng…: yêu cầu phải có chỗ giữ xe cho khách hàng.
Ngành bán buôn thực phẩm đồ uống sẽ yêu cầu có giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm dù đã được cấp giấy phép kinh doanh thì mới được hoạt động.
Ngành dạy yoga sẽ yêu cầu có chứng chỉ bằng cấp có liên quan.
Khi thành lập hộ kinh doanh trong chợ, đối với từng khu vực có thể thành lập hộ kinh doanh hoặc không được thành lập hay mặt hàng này được đăng ký mà mặt hàng kia thì không, điều này sẽ tùy vào quy định của từng khu vực và từng cách bố trí chợ.
Trên đây là toàn bộ tư vấn của Luật Rong Ba về thành lập hộ kinh doanh cá thể. Nếu như bạn đang gặp phải khó khăn trong quá trình tìm hiểu về thành lập hộ kinh doanh cá thể và những vấn đề pháp lý liên quan, hãy liên hệ Luật Rong Ba để được tư vấn miễn phí. Chúng tôi chuyên tư vấn các thủ tục pháp lý trọn gói, chất lượng, uy tín mà quý khách đang tìm kiếm.
